Na de eiland haiku

Marja Oosterman

Marja Oosterman is een Nederlandse zelfstandig publicist. Studeerde in 1972 aan de School voor de Journalistiek, Utrecht. Als meisje zat ze het liefst op haar kamertje verhalen te bedenken en te schrijven. Op de lagere school werden haar opstellen voorgelezen en ze schreef toen ze elf was al iedere week een kinderverhaal voor een lokaal krantje: Wij op ons Eiland. Ze ging naar een experimentele mammoetschool (het latere Hendrik van der Vlist red.) waar ze de schoolkrant en later het schoolparlement hielp oprichten. Van vrienden begreep ze dat een ongecensureerde schoolkrant geen gemeengoed was en ze vond dat iedere school zoiets moest hebben. Zo kwam ze op het idee om KIS uit te geven. Een Kulturele Interscolaire krant waar iedere school een eigen inlegvel in kon doen. Ik vond een drukker en het werd een succes, ik haalde de landelijke pers. Haar vader was woedend: zijn dochter was een communist. Toen de derde editie persklaar was verbood haar vader, ze was minderjarig, haar verdere deelname. Ze zat thuis met een stapel brieven, boze van schooldirecteuren en adhesiebetuigingen van medescholieren en docenten. Ze bedacht de Scholieren Belangen Organisatie en vond dat er ook een congres moest komen. Dat kwam er: meer dan tweeduizend aanmeldingen voor een zaal in het Kasieno die maar plaats bood aan zeshonderd mensen. Uiteindelijk waren er negenhonderd mensen en het was een chaotische toestand. Scholieren woedend dat er alleen maar gesproken werd door studenten. Ze weet nog niet hoe het kwam, maar ze kreeg een duw en stond daar plots alleen op het podium. De zaal werd muisstil en als zeventien jarig meisje moest ze wat zeggen: “Ga naar huis! Love, peace en happiness”. Toen realiseerde ze zich dat je heel snel een massa kunt beïnvloeden en dat heeft mij zo beangstigd dat ze er mee opgehouden is. Tijdens de organisatie was ze Robert van Gemert tegengekomen en ze zijn bevriend gebleven. Ze was een soort BN’er geworden en werd door de VPRO gevraagd voor presentaties en interviews in het TV-programma Later (opvolger van Hoepla). Ze sprak op congressen, kwam op televisie en werd gevraagd in fora. Haar hart lag toch bij het schrijven en ze ging naar de School voor de Journalistiek. Ze wilde veel mensen tegelijk kunnen bereiken, de wereld veranderen en onrecht aan de kaak stellen. Inmiddels was ze twintig, had twee kinderen gekregen en kwam Robert van Gemert weer tegen met wie ze tot 2016 een relatie zou hebben. In ’88 kocht Robert een computer en al gauw vond ze het geweldig wat je met zo’n ding kon doen. Ze wilde de ultieme zoekmachine uitvinden. Ze is, denkt ze, altijd haar tijd een beetje te ver vooruit geweest. Ze bedacht Nopapers: volledig papierloos uitgeven: het milieu was ons uitgangspunt. Geen bomen kappen voor papier en geen woon-werk verkeer. Alles was nieuw en alles was leuk. Ze hadden zich alleen verkeken op de kosten van de software ontwikkeling. Maar ze is altijd blijven schrijven: of het nu een serie voor Teleac was, of zaken die ze graag wilde uitzoeken of persoonlijke verhalen, het is de rode draad door haar leven. Na haar pensionering heeft ze haar oude manuscripten op gezocht en is ze nu aan het ordenen. Mijn eerste boek, met verhalen over haar hond, verschijnt binnenkort bij Brave New Books. Marja heeft nog twaalf manuscripten liggen, dus voorlopig kan ze nog even voort.